Bugün bilim ve uzay tarihinin bir dönüm noktası yaşandı. Bilim dünyasında en çok konuşulan ve merak edilen konuların başında gelen Kara Delik bilim insanlarınca Event Horizon Telescope kullanılarak görüntülendi. Elde edilen görüntü bu sabah, uluslararası bir bilim ekibi tarafından yayınlandı.

Event Horizon Teleskobu (EHT) ile çalışan bilim insanları bugün yayınladıkları kara deliğin ilk görüntüleriyle astronomisi ve fizik dünyası için en büyük başarılardan birini sağlamış oldular.Bu başarı yüzyıl önce Albert Einstein tarafından teorize edilen bir yapının varlığını doğrulamış oldu.

Süper kütleli kara delik (SMBH), bizden 5 milyar milyar kilometre uzaklıktaki eliptik galaksi Messier 87(M87)’in merkezinde yer alıyor. Güneşin ufuk eşiğinin 6.5 milyar katı olan bu eşiğin ötesine hiçbir ışık kaçamaz ve bu eşik 38 milyar kilometre boyunca uzanır. EHT’nin hedefinin zorluğunu şöyle tanımlayabiliriz. M87 SMBH’nin olay ufkunun görüntüsü, Washington DC’de bulunan bir hardal tohumunun Belçika’dan görüntülenmeye çalışılması gibiydi.

Neden Şimdiye Kadar Bir Kara Delik Görmedik

Düşünmek için bir dakikanızı ayırırsanız bir kara delik fotoğrafı çekmenin şimdiye dek yapılmadığını anlamanız çok zor olmaz. Kara delikler fiziğin en egzotik yapılarıdır, nesneler o kadar büyük ve o kadar yoğundur ki, yer çekimi olay ufkunu geçen her tür radyasyonu yakalar. Görünür ışık da dahil olmak üzere radyasyon olmadan, tam anlamıyla bir kara delik uzay fonunda görülemez. Bunların inanılmaz yoğunluğu ve kompakt boyutları, bazı radyasyon kaynaklarının tutulmasını sağlayarak bir kara deliği tanımlamak için gerekli istatistiksel veriyi toplamayı imkansız hale getirirler.

Kara deliklerin varlığını kanıtlamak o kadar zordur ki bu nedenle bugüne kadar kara deliklerin var olmadığını iddia eden çok bilim insanı insanlar vardı.
Ama bilim insanları yer çekimi ve çevresi üzerindeki etkilerinden dolayı kara deliklerin varlığından emindi. Kara deliklerin varlığı, yerçekiminin galaktik çekirdekteki yıldızların yörüngeleri üzerindeki şiddetli etkisinden dolayı uzun zamandır kabul görmüştür.

Event Horizon Teleskobu Nasıl Çekildi

Süper kütleli bir kara deliğin ayrıntılı bir görüntüsünü çekmek için gereken dalga boyunu binlerce mil genişliğinde bir radyo teleskopu ile sağlanabilirdi. Böyle bir teleskopun fiziksel olarak inşa edilmesinin imkansız olduğunu düşününce EHT sanal bir verici inşa etmeye karar verdi.

Gökbilimciler, Very Long Baseline Interferometry (VLBI) olarak bilinen bir teknoloji kullanarak dünya çapında bir radyo teleskop ağı kurdular ve farklı noktalardan bir dizi görüntü üretme çekimini koordine ettiler. Birkaç gün boyunca bir milyon gigabayt veri toplandı. Son iki yıldır sana radyo vericisi aracılığıyla toplanan bu veriler bile gerekli çözünürlük yakalanana kadar sürekli işlendi. ve en nihayetinde görüntü bugün tüm dünyaya gösterildi.

Bu hikaye daha yeni başlıyor…

Referanslar

Bu makale Interesting Engineering’de yayınlanan Image of a Black Hole Revealed for First Time Ever makalesinin uyarlanmış şeklidir…