Dijital Ayak İzi Nedir, Nasıl Silinir?
Dijital ayak izi, internet kullanılırken geride bırakılan tüm izleri ifade eder. İnternette paylaşılan her bilgi orada sürekli kalabilir ve dünyadaki herkes bu bilgileri takip edebilir, yapılan her işlem iz bırakır. İnternet gezintileri veya izlenilen tüm dijital yol silinmek istendiğinde, bu hiç kolay olmayacaktır; çünkü, daha önce bulunulmuş her yerden tüm izleri silmek gerekecektir; fakat bunu yapabilmek için de insanların tüm internet geçmişlerini hatırlamaları gerekir.
Daha büyük sosyal medya sitelerinde, kişisel bloglarda, Flickr vb. sayfalarda daha iyi ilerleme kaydedilebilir; ancak kontrol dışındaki sitelerde geçmişi silmek çok zor olacaktır. Nihayetinde, internet sitelerinde gezerken iz kaydetmemek iyi bir başlangıç olacaktır. Bunun için VPN kullanılabilir veya internette iz bırakmayan farklı bir arama motoru tercih edilebilir.
İnternet geçmişi silinmek istenirse Facebook ile başlanabilir. Bunun için Facebook’taki gizlilik sekmesine gidilir ve her ayar “özel” veya “paylaşılmadı” hatta “kapalı” yapılır. Ayrıca etiketlenilen her foto bulunup, etiket kaldırılmalıdır. Herhangi bir fotoğrafın üzerine gelindiğinde küçük bir kalem veya ekran simgesi görünecektir. Burada, açılır menüden “Etiketi Kaldır” seçilmelidir.
Google Blogger
Google Blogger hesabında geçmişi silmek oldukça basittir. Bu kısımda tek yapılması gereken şey profili silmektir. Bu işlem, daha önceki blogları ve yorumları silecektir. Böylece sanki daha önce hiç böyle bir hesap yokmuş gibi olacaktır.
Tumblr, WordPress ve Forumlar
Bu üç yerden birinde bir hesap varsa bunları kapatmak en yararlısı olacaktır. Önce arama motorunda herkesin kendine dair genel bir arama yapması faydalı olacaktır. Bu işlem, tırnak işaretinin içine silinmesi istenilen isim veya kelimeler yazılarak tüm arama motorlarında yapılmalıdır. Sonucunda bu isimlerin bulunduğu sitelere başvurularak özel postlar veya makalelerin kaldırmaları talep edilebilir veya JustDelete.me kullanılabilir. Bununla birlikte, özellikle gazetelerde yer alındıysa veya haberlere çıkıldıysa, silinme talebinin reddedilme olasılığı yüksektir.
Google Arama Geçmişi
Google tarafından sessiz bir şekilde takip edilmemek için, Google Web arama geçmişi tamamen silinmelidir veya Google yerine VPN veya başka bir arama motoru kullanılabilir. Bing.com, DuckDukGo.com veya Blekko.com bu arama motorlarına iyi birer örnektir.
Arşivler Emekleri Boşa Götürebilir!
Facebook, Flickr veya WordPress dışındaki yerlere gönderilen her şeyin internet arşivinde saklanmış olması muhtemeldir. Bakış açısına göre, sinir bozucu veya yararlı olarak değerlendirilebilecek bu sistem interneti düzenli olarak tarar ve bulduğu her şeyi depolar veya arşivler. Bu işlemi sürekli ve sonsuza dek yapar. Öte yandan bir kere arşivlenen siteleri silmek içinse, net bir yol yoktur.
Streisand Etkisine Dikkat!
Bazen, internet ortamında yok edilmek istenilen şeyler tam tersi bir etkiyle, viral olup daha hızlı yayılabilir. Buna, Streisand Etkisi denir. Barbara Streisand, Kaliforniya’daki sahil evinin hava fotoğraflarını 2003 yılında internet ortamından toplatmaya çalıştı. Bunu başarmak için fotoğrafın bulunduğu site sahibine dava açtı. Dava açılmadan önce söz konusu fotoğraf sadece 6 kere indirilmişken davadan sonra bu sayı 420.000’ne çıktı.
Tüm internet geçmişini silmek hiç kolay olmayacaktır. Hatta yeryüzünde bunu gerçekten başaran biri var mı bilinmiyor. Hatta bu iş için yüzlerce saat gereklidir ve harcanılan zaman tam bir vakit kaybı olabilir.
Referanslar
